هدف اصلی طراحی رباتیک را میتوان به این صورت خلاصه کرد: طراحی ماشینهای هوشمند که میتواند انسان را در زندگی روزمره خود کمک کند و از بسیاری خطرات و آسیبها در امان نگاه دارد. به این ترتیب اثر رباتیک در صنعت را میتوان تسهیل کننده امور و جایگزین کارگران در بخشهای خاص و حساس دانست.
رباتها به طور فزایندهای در هر صنعت مورد استفاده قرار میگیرند و اثرات مثبت و منفی بر صنعت و تجارت میگذارند. ماشینهایی که میتوانند جایگزین انسانها شوند و اقدامات انسانی را همانندسازی کنند. امروزه بسیاری از آنها در محیطهای خطرناک، فرایندهای تولید، یا جایی که انسان نمیتواند زنده بماند مانند فضا، زیرآب، گرمای زیاد یا درمعرض پرتوهای خطرناک مواد رادیواکتیو استفاده میشوند.
ورود رباتیک به صنعت
ربات های صنعتی چند منظوره در حال حاضر جایگزین بسیاری از کارگران انسانی در کارخانههای سراسر جهان شده است. طبق آمار، تولیدکنندگان در کاربردهای مختلف تمایل وجود دارد که بر روی ماشینهای هوشمندی که به صورت خودکار و اتوماتیک کار خاصی را انجام میدهند سرمایهگذاری کنند.
تجهیزات رباتیک را میتوان برنامهریزی کرد که با سرعت مطلوب و بدون مکث کار کنند و در نتیجه تولید با ماشینآلات خودکار در مدت زمان یکسان بسیار بیشتر از نیروی کار انسانی است. همچنین امکان کنترل از راه دور دستگاهها مدیریت را تسهیل نموده است. علاوه بر این، تجهیزات خودکار قابل تنظیم هستند و وظایف آنها میتواند بصورت انعطافپذیر متناسب با نیاز تغییر کرده و همین امر باعث افزایش بازده تولید میشود.
مفهوم ایجاد ماشینهایی که بتوانند بطور مستقل کار کنند، به سالهای دور بازمیگردد. این فناوری از هزاران سال پیش، با استفاده از ابزارهای ساده کشاورزی آغاز شد و پس از قرن بیستم تحقیقات درباره قابلیتها و کاربردهای احتمالی رباتها رشد چشمگیری یافت تا امروز که به رباتهای مونتاژکار و پیشرفته در کارخانجات تبدیل شده است.
در طول تاریخ، دانشمندان، مخترعین، مهندسان و تکنسینهای مختلف بر این عقیده بودهاند که رباتها روزی قادر به تقلید از رفتار انسان و مدیریت وظایف به روشی شبیه به انسان خواهند بود. امروزه با پیشرفتهای فناوری، طراحی رباتیک با سرعت زیادی درحال رشد است. تحقیق، طراحی و ساخت ربات های جدید در کاربردهای عملی مختلفی از جمله صنعت، تجارت و نظامی به طور گسترده در حال انجام است.
اثرات رباتیک بر صنعت
ربات های صنعتی کمتر مورد توجه عموم مردم هستند، اما جهان مدیون بهرهوری و اقدامات کیفی است که توسط رباتیک ارائه میشود. تأثیر آنها بر روی نسلهای آینده ممکن است مساعدتی باشد که آنها در ساخت رایانههای سریعتر، وسایل نقلیه باهوش و مصرف بهتر محصولات ارائه میدهد.
رشد بهرهوری
استانداردهای بالاتر در زندگی میتواند از طریق دستمزدهای بالاتر، پایین آمدن قیمت کالاها و خدمات و تنوع بیشتر محصولات و خدمات به وجود آید. رشد بهرهوری نیروی کار، بر اساس میزان خروجی در ساعت، همان چیزی است که باعث میشود این اتفاقات رخ دهد.
با افزایش کیفیت کار ناشی از آموزش بهتر و سرمایهگذاری برروی ماشینها، رایانهها و ربات ها به عنوان منابع رشد بهرهوری می توان بازده تولید را افزایش داد. بدون شک ربات ها بخش ماشینی تجهیزات تولید را کارآمدتر میکنند. حتی اگر مؤلفه انسانی کارخانهها ثابت بمانند، افزایش بازده رباتیک مستقیما برروی رشد بیشتر بهرهوری اثر خواهد گذاشت.
رشد تولید ناخالص داخلی
افزایش بهره وری همواره افزایش رشد ناخالص داخلی را در پی خواهد داشت. جورج گراتز پس از بررسی اثر ربات ها در اقتصاد به این نتیجه رسید که در ۱۷ کشور جهان استفاده از ربات در صنعت افزایش چشمگیری داشته است و طی این مدت رشد سالانه تولید ناخالص داخلی تا حد قابل توجهی افزایش داشته است.
ایجاد شغل
بسیاری از مردم گمان میکنند که افزایش استفاده از ربات ها باعث جایگزینی انسان و کاهش اشتغال خواهد شد. اما ربات ها درواقع مشاغل جدید و پردرآمدی را ایجاد می کنند. درواقع ربات ها جایگزین کارگران کم مهارت میشوند و نیاز به کارگران ماهر بیش از پیش افزایش مییابد. ربات ها و اتوماسیون به مشاغلی نیاز دارند که کارگران را روی کارهای با ارزش بالاتر متمرکز میکند. به عنوان مثال، در تولید میتوان برای وظایفی نظیر مرتب سازی مواد اولیه، حمل و نقل و انبار از ربات ها استفاده کرد، درحالی که نقشهای با مهارت بالاتر مانند کنترل کیفیت، که نیروی انسانی برای آنها مناسبتر است، توسط کارگران با مهارت بالاتر انجام شود.
ایجاد محیط سبز
امروزه علاقه زیادی به استفاده از انرژی پاک و سازگار با محیط زیست وجود دارد. با جایگزین کردن ربات ها بجای کارگران در محیطهای صنعتی نظیر کارخانجات میتوان شرایط محیطی را تغییر داد. از آنجا که دیگر حضور انسان در این محیط ضروری نیست، لازم نیست هیچگونه مقرراتی در زمینه دمای داخل کارخانه و یا روشن یا خاموش بودن چراغها وجود داشته باشد. با کاهش انرژی ناشی از تهویه مطبوع، گرما، روشنایی تأسیسات میتوان در مصرف منابع صرفه جویی نموده و از گرم شدن محیط و یا تولید آلودگیهای ناشی از مصرف انرژی پیشگیری کرد.
کیفیت بهتر محصولات
ماشینهای مدرن با از بین بردن خطاهای انسانی میتوانند با دقت نزدیک به ۱۰۰ درصد بالاترین کیفیت و بهترین خروجی را داشته باشد که به نوبه خود باعث افزایش رضایت مشتری، خواهد شد.
ایمنی
مشاغل تولیدی با خطرات جسمی بیشماری همراه هستند و کار در شرایطی است که برای بدن انسان ضرر بسیاری در پی خواهد داشت. دستگاههای هوشمند و استفاده از رباتیک در صنعت جایگزین انسان در محیطهای خطرناک و به حداقل رسانی صدمات در محل کار خواهد بود.
آینده ربات ها روشن است؛ اما ربات ها چگونه برروی صنعت اثر خواهند گذاشت؟ بعضی اوقات میتوانید با نگاه به گذشته و فکر کردن در مورد تغییراتی که در نتیجه سایر اختراعات بزرگ مانند برق، هواپیما یا اینترنت به وجود آمده است، میتوانید ایدههایی برای آینده و صنعت در آینده به دست آورید. مطمئنا ربات ها همیشه نقشی در صنعت خواهند داشت. آنها از نظر کوتاه کردن فرایند تولید و همچنین ساده کردن محصولات بسیار ارزشمند هستند.
از آنجا که سیستمهای خودکار و رباتیک در صنعت همچنان به پیشرفت عملکرد و کاهش هزینههای پیش رو ادامه میدهند، تأثیر احتمالی آنها بر بهرهوری حتی بیشتر از قبل قابل توجه خواهد بود. هوش مصنوعی، رباتیک و سایر اشکال اتوماسیون با سرعت بسیار زیادی پیشرفت میکنند و از نظر کارایی و بهرهوری به شرکتها مزایای بزرگی میدهند.